Mozaikę z Madaby można śmiało nazwać pierwszą mapą biblijną, ponieważ prezentuje ona zarówno obiekty biblijne, jak i wydarzenia biblijne, a w pewnych przypadkach cytuje fragmenty Pisma Świętego odnoszące się do wydarzeń biblijnych. (...)
Na szczęście fragment mozaiki ukazujący Jerozolimę z okresu późnego Bizancjum (fot. obok) nie uległ zniszczeniu i jest przykładem znakomitej sztuki i precyzji układania. Przedstawiono ją w znacznie większej skali niż inne miasta biblijne. Jest to swego rodzaju obraz perspektywiczny widziany z punktu obserwacyjnego położonego po zachodniej stronie miasta, na mapie pokazano więc głównie zachodnie fasady obiektów budowlanych. Jerozolimie nadano kształt elipsy otoczonej murami, wzdłuż których znajduje się 19 wież obronnych. (...)
Około 1880 roku w Al-Karak (Jordania) doszło do pogromu chrześcijan. Ci, którzy pozostali przy życiu, uzyskali od rządu tureckiego w Istambule zgodę na osiedlenie się w zrujnowanej Madabie oraz na budowę kościołów, ale wyłącznie w miejscach dawnych świątyń. W trakcie odgruzowywania kościoła św. Jerzego odsłonięto na podłodze mozaikę przedstawiającą obraz Ziemi Świętej. Powiadomiony o tym odkryciu patriarcha grecko-ortodoksyjny w Jerozolimie Nikodemos (1883-90) nie wykazał jednak zainteresowania. Dopiero jego następca patriarcha Gerasimos (1890-97) docenił wagę znaleziska i polecił zbudowanie nowego kościoła oraz pozostawienie w nim mozaiki. (...)
To, co zachowało się do dziś (fot. poniżej), stanowi zaledwie część pierwotnej mapy o wymiarach ok. 16 x 6 m (96 metrów kwadratowych). Szacuje się, że w oryginale mozaika zawierała około 2 milionów elementów. Zachowany fragment ma wymiary ok. 10,5 x 5 metrów i zawiera 700-?800 tys. elementów. Zniszczenia i ubytki powstały w różnych okresach m.in. na skutek: trzęsienia ziemi w 747 roku, kilku pożarów kościoła, usuwania elementów postaci i zastępowania ich elementami geometrycznymi, nieudolnych reperacji. Szkody powstały prawdopodobnie także w czasach nowożytnych w trakcie nieumiejętnie prowadzonych kolejnych renowacji i konserwacji.
Do wykonania mozaiki wykorzystano miejscowe skały występujące w dolinie ryftowej ciągnącej się na południe od Morza Martwego do Zatoki Akaby. Zastosowano całą skalę kolorów: biały, czarny, kilka odcieni szarości, kilka odmian czerwieni, róż, żółty i żółto-biały. Dodatkowo wykorzystano barwne szkła w kolorze żółto-złotym oraz zielonym. Płytki mozaiki miały różne rozmiary, przeważnie na jednym decymetrze kwadratowym znajdowało się od 120 do 150 elementów...
W kwietniowym wydaniu GEODETY ponadto m.in.:• Cztery strony miasta – o zaletach i nowym portalu zdjęć ukośnych
• Geodezja nie po kolei, czyli dyktat kolejowych ośrodków dokumentacji w Polsce
• W cyklu „Poczet Profesorów PW” wywiad z prof. Witoldem Prószyńskim, geodetą z intuicją matematyczną
• Stwórzmy wykonawcom odpowiednie warunki, aby mogli korzystać z wolności gospodarczej – zachęca Bogdan Grzechnik
• Czy dane z PZGiK są informacją publiczną? – przypadki z praktyki sądowej opisuje sędzia Magdalena Durzyńska
• Dziesięć dni na wszystko – zgłaszanie prac geodezyjnych i kartograficznych
• Droga zabawka czy coś więcej, czyli jak racjonalnie wykorzystać wideotachimetrKwietniowe wydanie GEODETY można nabyć w prenumeracie
