Wraz z pojawieniem się wysokorozdzielczych danych LiDAR możemy mówić o dużym postępie w badaniach geologicznych i geomorfologicznych, zwłaszcza w analizach osuwisk. Dane laserowe stały się olbrzymim wsparciem w pracach inwentaryzacyjnych ruchów masowych, a także narzędziem umożliwiającym monitorowanie aktywności osuwisk.
Obszarem szczególnie narażonym na ruchy masowe w Polsce są Karpaty, gdzie występują dziesiątki tysięcy osuwisk. Sprzyja temu fliszowa budowa geologiczna, tektonika i znaczne deniwelacje terenu, szczególnie w połączeniu z intensywnymi i długotrwałymi opadami atmosferycznymi. Ostatnią „katastrofę osuwiskową” obserwowaliśmy w 2010 roku, kiedy to powstało bądź zostało uaktywnionych ponad 1500 obszarów osuwiskowych, powodując duże straty materialne. Jednym z takich miejsc jest reaktywowane osuwisko w miejscowości Szczepanowice na terenie gminy Pleśna, w powiecie tarnowskim (fot.). W wyniku tego zdarzenia zostały zniszczone budynki mieszkalne, gospodarcze, droga gminna, linie przesyłowe, a także pola uprawne i sady. W trakcie prac interwencyjnych prowadzonych przez Oddział Karpacki Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego wyznaczono aktualny zasięg osuwiska i jego czoło, liczne skarpy i progi akumulacyjne, a także przejawy wód powierzchniowych. Osuwisko posiada bogatą w struktury deformacyjne powierzchnię i zmienne pokrycie, które często nastręcza geologom problemów na etapie prac inwentaryzacyjnych.
Dla osuwiska w Szczepanowicach PIG-PIB zlecił w trybie interwencyjnym również wykonanie lotniczego skanowania laserowego (ALS). Pomiar ten przeprowadziła firma MGGP Aero z Tarnowa w lipcu 2010 roku. Pomimo niesprzyjającego okresu wegetacyjnego udało się wygenerować NMT o dobrej jakości. Dane laserowe poddane zostały procesom interpretacyjnym, które skutkowały uszczegółowieniem mapy osuwiska. Analizy takie prowadzone są zgodnie z tradycyjnym podejściem do ruchów masowych, podczas których wykorzystuje się liczne wizualizacje NMT bazujące na zmiennym oświetleniu, zagęszczaniu poziomic, klasyfikacji spadków terenu, projekcji 3D czy stereoskopowej analizie rzeźby terenu...
Pełna treść artykułu w październikowym wydaniu GEODETY