W Sejmie o ustawie o scalaniu i wymianie gruntów

Posłowie wysłuchali uzasadnienia posła Józefa Rackiego do projektu nowelizacji ustawy. Stwierdził on m.in., że w ustawie o scalaniu i wymianie gruntów należy wprowadzić pewne zapisy w związku z pojawieniem się nowej sytuacji gospodarczej i prawnej w kraju. Brak jest bowiem przepisów umożliwiających skuteczne prowadzenie prac scaleniowych z urzędu w przypadkach, gdy działania różnego rodzaju inwestorów z zakresu systemów infrastruktury, głównie technicznej, powodują znaczącą ingerencję w rolniczą przestrzeń produkcyjną (np. utrudnienia związane z dotarciem do gruntu).

Poseł zwrócił uwagę, że w polskim prawie istnieje wprawdzie pojęcie „inwestora” – w specustawie drogowej, kolejowej i powodziowej (pozwala to na podejmowanie pewnych działań na rzecz poprawy tego stanu rzeczy w postępowaniu scaleniowo-wymiennym), to jednak istotne jest doprecyzowanie tego problemu w ustawie o scalaniu i wymianie gruntów. Proponowane jest więc wprowadzenie w tym akcie prawnym pojęcia „inwestora”, przez którego rozumie się jednostkę samorządu terytorialnego lub inny podmiot realizujący inwestycję celu publicznego oraz włączają inwestora do grona uczestników scalenia. Nowelizacja pozwoli też na zapewnienie środków finansowych niezbędnych do realizacji takich działań. Koszty prac scaleniowych oraz zagospodarowania scaleniowego pokrywałby każdy z inwestorów, którego działalność powoduje, że ukształtowanie rozłogów gruntów gospodarstw rolnych zostało lub zostanie znacznie pogorszone.

Ponadto proponowane zmiany w ustawie mają na celu usprawnienie prac scaleniowo-wymiennych poprzez:
• dopuszczenie możliwości ustalania przebiegu granic w terenach zabudowanych;
• ustanowienie wojewody organem wyższego stopnia w stosunku do starosty;
• czytelne określenie zasady ekwiwalentności gruntów stosowanej w scalaniu gruntów;
• umożliwienie wydzielania gruntów m.in. na cele miejscowej użyteczności publicznej z gruntów będących w dyspozycji Agencji Nieruchomości Rolnych, a także z gruntów uczestników scalenia;
• ograniczenie czasowe stosowania trybów nadzwyczajnych określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego w odniesieniu do ostatecznych decyzji wydanych w sprawach scaleń lub wymian gruntów.

Wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Kazimierz Plocke reprezentujący na posiedzeniu stronę rządową przypomniał, że rząd pozytywnie odniósł się do zapisów projektu poselskiego. – Chcę tylko dodać – stwierdził minister – że ten projekt wymaga gruntownego przepracowania z uwagi na to, że scalenia w Polsce są ważnym zadaniem do spełnienia w nowych warunkach ekonomicznych i gospodarczych. Mamy przekonanie, że za mało wykonujemy scaleń. Dlatego uważamy, że należy się zastanowić, w jakim kierunku te prace poprowadzić, jak uprościć proces, żeby scalenia można było wykonywać z większym skutkiem, z większym zaangażowaniem i wykorzystaniem środków, które są w dyspozycji ministra rolnictwa i rozwoju wsi – dodał Kazimierz Plocke.

Natomiast uczestniczący w posiedzeniu przedstawiciel wojewódzkich biur geodezji i terenów rolnych wspomniał o trudnościach napotykanych przy realizacji prac scaleniowych. Rolnicy, którzy dzierżawią grunty od Agencji Nieruchomości Rolnych, skarżą się, że mają problemy z pozyskaniem gruntów na powiększenie gospodarstw. Wykonawcom prac scaleniowych doskwiera natomiast opór dyrekcji Lasów Państwowych. – Niejednokrotnie mamy trudności z pozyskiwaniem gruntów leśnych na poszerzenie pasa drogowego przy realizacji zagospodarowania poscaleniowego. To przeszkadza w realizacji takiej inwestycji lub wręcz ja uniemożliwia – stwierdził przedstawiciel WBGiTR-ów. – Proponowane w nowelizacji zmiany w pełni popieramy i uważamy, że będą one pomocne w rozwiązywaniu problemów. Będą też dawały nam możliwość szybszej realizacji scalenia – dodał.

Przypomnijmy, że projekt nowelizacji wpłynął do Sejmu 3 września 2012 r., 22 października skierowano go do 1. czytania w komisjach, a 21 lutego br. wpłynęło wspomniane stanowisko rządu. 21 marca ukonstytuowała się podkomisja nadzwyczajna, której przewodniczy poseł Artur Dunin (podobnie jak poseł Racki z wykształcenia geodeta).
Kolejne posiedzenie podkomisji zaplanowano na 19 czerwca br.