Podstawowym celem projektowanych zmian jest wprowadzenie do krajowego porządku prawnego nowego (piątego) trybu dostępu do informacji publicznej, tj. instytucji „centralnego repozytorium”, oraz zasad ponownego wykorzystywania informacji publicznych.
Jak zapisano w projekcie, w centralnym repozytorium będą zamieszczane, przechowywane i udostępniane zasoby informacyjne szczególnie istotne dla rozwoju innowacyjności w państwie i rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Repozytorium będzie można przeszukiwać za pomocą sieci internetowej. W latach 2012-21 przewidywany maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na jego funkcjonowanie wynosi 23,250 mln zł, przy czym największe wydatki przewidziano na lata 2012 i 2013 (po 5,550 mln zł).
Zdaniem autorów projektu wdrożenie ustawy powinno przełożyć się na poprawę konkurencyjności przedsiębiorstw, których przedmiot działalności związany jest z przetwarzaniem informacji. Ochronę konkurencji mają zapewnić głównie przewidziane w ustawie zasady: przejrzystości, niedyskryminacji i niewyłączności.
Podstawowym nośnikiem informacji publicznych przekazanych do ponownego wykorzystania bez składania odrębnych wniosków będą Biuletyny Informacji Publicznej. Zamieszczenie w BIP określonych informacji publicznych będzie oznaczało domniemanie bezwarunkowego prawa do ich wykorzystania, chyba że warunki korzystania zostaną wskazane w biuletynie. W projekcie nowelizacji przewidziano także możliwość pobierania opłat za udostępnienie informacji publicznej do ponownego wykorzystania. Mają one być adekwatne do kosztów poniesionych w związku z przekazaniem informacji w określony sposób oraz uwzględniać komercyjny lub niekomercyjny cel ponownego ich wykorzystania.
Przepisy ustawy nie będą stosowane do materiałów archiwalnych znajdujących się w dyspozycji archiwów państwowych, a także do informacji publicznych będących w posiadaniu: • jednostek publicznej radiofonii i telewizji, • instytucji kultury, samorządowych instytucji kultury oraz innych podmiotów prowadzących działalność kulturalną, • uczelni, PAN oraz jednostek naukowych w zakresie informacji będących przedmiotem ich działalności badawczej, • jednostek organizacyjnych systemu oświaty w zakresie informacji będących przedmiotem ich działalności edukacyjnej.
Przepisy o ponownym wykorzystywaniu nie będą naruszały zasad ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej oraz innych ustaw, które określają szczególne zasady wykorzystywania informacji publicznej.
Obowiązek wprowadzenia takiej regulacji przez polskiego prawodawcę wynika z unijnej dyrektywy 2003/98/WE w sprawie ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego. Z powodu niedopełnienia obowiązku jej implementacji (termin minął w 2005 roku), projekt nowelizacji ustawy o dostępie do informacji publicznej jest traktowany priorytetowo. Rząd planuje, że zostanie on przyjęty jeszcze przed końcem kadencji Sejmu.
